مردم ایران در طول تاریخ حکومت قاجار با دو دشمن خارجی روبرو بودند. این دو دوشمن از شمال و جنوب کشور را چپاول می کردند. آنها ایران را میان خود تقسیم کرده بودند. این مسئله سبب شد تا ایرانیان به شدت از این دو کشور و رجال سیاسی و یا تجاری انها در ایران بیزار باشند. اینگونه بود که به روایت هوشنگ ابتهاج . . .

هرچه به انتهای حکومت پهلوی نزدیک می شویم، غربزدگی در این خاندان و البته کل حکومت پهلوی جلوه های بیشتری به خود می گیرد. از جمله آنکه خاندان سلطنت کسر شان خود می دانستند برای فرزندان خود معلمان و مربیان فارسی زبان و ایرانی بگیرند و به معلمان اروپایی روی می آوردند. معلمانی که تلاش می کردند تا خودسرانه در سراسر کاخ نفوذ کنند و بر همه مردان کاخ مسلط شوند ...

حکومت پهلوی هرگز در میان مردم ایران مشروعیت نداشت، جدا از چگونگی تاسیس و ادامه حیات حکومت پهلوی، یکی از مهمترین دلایل این امر، شخصیت خود شاهان پهلوی است. بسیار گفته اند که محمدرضا در برابر زنان به شدت نقطه ضعف داشت . . .

رابطه میان اسدالله علم و محمدرضا پهلوی از دو جهت قابل تامل و توجه است. اول اینکه او به واقع مصداق یکی از نخبگانی است که می توان از او تحت عنوان غلام خانه زاد شاه یاد کرد. نوع توصیف او از فرزندان شاه و تعامل او با خود شاه به خوبی بیانگر این مسئله است. دوم که به نوعی نتیجه اولی است، اعتماد عمیقی است که میان این دو وجود دارد . . .

رضاشاه در کارها خیلی عجول بود و به محض اینکه خبر غیرمترقبه¬ای به عرضش می رسید سخت عصبانی می شد و در همان حال عصبانیت دستورهایی صادر می کرد. ولی بعد تردید پیدا می کرد.

درباره پدر مقام معظم رهبری کمتر سخن به میان آمده است. این در حالی است که او در زمره بزرگان و متفکران زمانه خود در مشهد بوده است؛ اما خود کمتر تمایل داشت مورد توجه قرار گیرد. برادر بزرگ مقام معظم رهبری درباره خصوصیات پدر خود از منظر علمی می گویند . . .

در دوره پهلوی فضای دانشگاه ها بسیار متفاوت از امروز بود. برای برهه ای از تاریخ دانشگاه های کشور به سمتی می رفت که به سمت جهان غرب و یا شرق حرکت می کردند. اما بتدریج نیروهای مذهبی تلاش کردند تا دانشگاه را نیز بدست بگیرند و فضای دینی و مذهبی را در آن مهیا سازند. این امر تا حد زیادی با تاسیس تشکل های اجتماعی مذهبی در دانشگاه ها میسر شد و البته این مسیر ...

از عکاس باشیهای دوران قاجاریه ، عکسهای متفاوتی به یادگار مانده است. قسمت اعظم این عکسها شامل مواردی می باشد که شاهان قاجار برای سرگرمی و به تصویر کشیدن لحظات رویایی سلطنت خود دستور گرفتن آنها را صادر می کرده اند. با تشکیل اداره نظمیه و ورود مستشاران سوئدی به ایران، پروژه عکس گرفتن از متهمان و مجرمین نیز در دستور کار ماموارن نظمیه نیز قرار گرفت . ....

عمدتا جنبش های اجتماعی با ائتلاف میان نیروهایی که از نظر خاستگاه اجتماعی متنوع و متفاوت هستند می توانند به اهداف خود در مقابله با استبداد و استعمار پیروز شوند؛ اما مشکل کار این ائتلاف تازه پس از پیروزی آغاز می شود. آنگونه که تاریخ نشان می دهد این نیروها با پایان دادن به حیات استعمار و یا استبداد و یا کنار گذاشتن آن به طور موقت دچار شکاف می شوند و از ...

جامعه ایران در زمانه استبداد حکومت های سلسله ای همیشه آنچنان در خفقان بود که با باز شدن گستره فعالیت سیاسی هم چیز شکلی غیرعادی به خود می گرفت. به عبارتی دیگر حضور مردم شکلی نامعقول می یافت و تعداد احزاب، روزنامه ها و .... غیرمتعارف می شد. روایت زیر از دوره انتخابات مجلس پنجم به خوبی بیانگر این مسئله است. آزادی ای که پس از آن توسط رضاشاه کور شد . . ...

جمال میرصادقی یک مجموعه از داستانهای کوتاه خود را چاپ کرده بود که بیشتر آن‌ها در مجله «سخن» قبلا انتشار یافته بود. اسم این مجموعه را «هراس» گذاشته بود. گفتند در کشور شاهنشاهی هراس معنی ندارد و باید اسم کتاب را عوض کنند. . . .

فساد در حکومت شاه آنچنان گسترده بود که بخش زیادی از آنچه می بایست در اختیار مردم قرار می گرفت، نصیب عده ای محدود از اطرافیان شاه می شد. با همه این احوال فساد بسیار مخفی بود و شاه علاوه بر آنکه از مفاسد اطرافیان خود مطلع بود، از آن صحبتی به میان نمی آورد. اما در برخی مواقع زمینه امری طوری پیش می رفت که خبر فساد جهانی می شد. در چنین مواقعی مصائب مردم ...

تاریخ ایران نسبت به انگلستان سرشار از حس تنفر و انزجار است. این مسئله تنها کسانی را که به نوعی از این دولت ضرر دیده اند شامل نمی شود، بلکه همه مردم ایران را در بر می گیرد. جالب آنکه حتی کسانی که از انگلستان به قدرت و مکنت رسیده اند نیز به دلیل این حس مردم تلاش می کردند تا خود را ضد انگلیسی نشان دهند. رضاشاه پهلوی از این دسته افراد بود . . .

با توجه به اینکه حکومت پهلوی، حکومتی غیر مردمی بود، به شدت از چهره اجبار استفاده می­کرد. آنان تلاش می کردند تا همیشه از زور و قوای نظامی برای ساکت نگه داشتن مردم استفاده کنند. دلیل آن نیز این بود که دستگاه پهلوی از ایجاد رفاه و آسایش برای مردم ناتوان بود. بر همین اساس ناچار بود تا قوای نظامی را به گونه ای تربیت کند تا آنان به سرکوب مردم بپردازند. جدایی ...

سال 1340 حزب ملل اسلامی با رهبری سیدکاظم موسوی بجنوردی و همراهی جمع زیادی از دوستان و یاران همیشه همراهش تشکیل شد. همان طور که می دانیم جریان و گروهی که او به راه انداخت از مبانی و اندیشه های اسلامی بهره می گرفت. این نکته اگرچه به ظاهر عادی به نظر می رسد، اما اگر بخواهیم در بستر آن زمان به این مسئله توجه کنیم از اهمیت ویژه ای برخوردار است . . .

کنلل شیل در زمانی که عباس میراز نایب السلطنه ایران بود در تهران شارژدافر(کاردار) دولت انگلیس در تهران بود. لیدی شیل همسر کاردار، در سفرنامه اش به ایران که در لندن در سال 1856 به چاپ رسیده بود می نویسد: «بعد از عزل میرزا تقی خان امیرکبیر از صدارت عظمی، میرزا آقاخان نوری عریضه ای به شوهرم نوشت . . .

کینه رضاشاه از مدرس آنقدر بود که به تدریج به این نتیجه رسید او را باید حذف کند؛ بنابراین ابتدا کاری کرد که او نتواند نمایند مجلس شود؛ این کار دشوار نبود و با تقلب در انتخابات ممکن شد. پس از آن او را همچون بسیاری از مخالفین دیگر بازداشت و روانه زندان کردند و در نهایت نیز او را به قتل رساندند. اما پیش از همه اینها و در زمانه¬ ای که رضا پهلوی تازه شاه ...

آنقدر که نخبگان ترکیه در آن عصر از آتاتورک به خوبی یاد می کردند، نخبگان ایرانی از رضاشاه به نیکی یاد نمی کردند. اما دلیل این امر چه بود؟

چندی پس از بازگشت ولیعهد از سفر سویس جهت تحصیل، ارنست پرون نیز در تهران به او ملحق شد. رضاشاه با اکراه حضور پرون در ایران را پذیرفته بود و از او متنفر بود. قطعا رضاشاه که خود عامل انگلیس بود به این نکته پی برده بود که پرون عامل انگلستان در ایران است.

پدیده لمپنیسم و پیوند آن با دربار پهلوی یکی از وجوه بارز عرصه سیاست ایران در عصر پهلوی دوم بود. ظهور و بروز پدیده شعبون بی مخ و نقش بی بدیل وی در پیروزی کودتای 28 مرداد 1332 گواه این مدعاست. عبدالرضا هوشنگ مهدوی در ماموریت دیپلماتیک خود در سفارت ایران در ایتالیا از وحشت سفیر ایران در رم (پایتخت ایتالیا) از شعبان جعفری اینچنین نقل می نماید . . .